Czym są czynnościowe zrywania mięśniowe (mioklonie)?

Czynnościowe mioklonie odnoszą się do nagłych szarpnięć lub ruchów podobnych do zrywań, które występują jako przejaw czynnościowych zaburzeń ruchowych.

Mioklonie są objawem występującym w wielu chorobach neurologicznych, jak również czasem u całkiem zdrowych osób.

Większość ludzi doświadczyła w swoim życiu krótkich skurczów mięśniowych podobnych do zrywań podczas zasypiania. Ruchy te nazywane są „zrywaniami przysennymi”.

Sporadyczne zrywania mięśniowe lub nagłe przemijające drżenie ciała to normalne zjawiska. W przypadku mioklonii czynnościowych szarpnięcia te stają się jednak częstym i powodującym niepełnosprawność problemem.

Mogą one występować w obrębie rąk lub nóg, ale czasem dotyczą też całego ciała. Ruchów tych nie da się powstrzymać ani kontrolować; innymi słowy są mimowolne.

Jak dochodzi do powstania mioklonii czynnościowych?

Czynnościowe mioklonie często zaczynają się dość nagle (w około dwóch trzecich przypadków), ale mogą także nasilać się stopniowo. Zwykle pojawiają się nieco później niż inne objawy opisane na tej stronie. Dla przykładu, w jednym z badań, w którym zbadano grupę 35 pacjentów, średni wiek pojawienia się objawu wynosił 45 lat. 

Przyczyn mioklonii czynnościowych może być wiele. Może to wynikać z jednej z następujących sytuacji:

• Urazu fizycznego. Mioklonie czynnościowe mogą występować jako część złożonego regionalnego zespołu bólowego. Zrywania mięśniowe w obrębie tułowia często towarzyszą bólowi pleców.
• Doświadczenia mioklonii organicznych. Mioklonie czynnościowe mogą pojawić się po doświadczeniu mioklonii wywołanych przez np.

a. przyjmowanie leku
b. omdlenie z towarzyszącym nagłym ruchem ciała 
c. zakażenie 
d. pobyt na oddziale intensywnej terapii

• Ataku paniki.
• Dysocjacji.

Czasem mioklonie spowodowane są inną przyczyną medyczną, ale mechanizm czynnościowy sprawia, że ich nasilenie i częstotliwość wzrastają. 

Jak stawiana jest diagnoza?

Rozpoznanie czynnościowych mioklonii jest zwykle stawiane przez neurologa. Postawienie takiej diagnozy może być trudne, ponieważ wymaga specjalistycznej wiedzy na temat pełnego zakresu przyczyn mogących wywoływać zrywania mięśniowe.

Oto kilka objawów, których neurolog szukałby podczas badania, żeby móc zdiagnozować mioklonie czynnościowe:

• Mioklonie w obrębie tułowia, a nie w obrębie kończyn
• Nagły początek objawów, mioklonie pojawiają się “znikąd”, i nie ma oczywistej przyczyny choroby
• Zaangażowanie twarzy i/lub głosu
• Szarpnięcia podczas chodzenia
• Szarpnięcia, które mogą być tłumione lub opóźniane przez pacjenta za pomocą technik rozpraszania uwagi

Czasami pacjenci, którzy doświadczają mioklonii, mogą zostać objęci badaniem, polegającym na poszukiwaniu zmian w fali mózgowej (EEG), które zwykle poprzedzają mioklonię czynnościową. Zmiana ta nazywana jest potencjałem Bereitschaftspotential (BP). Może być ona zaobserwowana w przypadku wystąpienia u pacjenta wielu zrywań podczas badania. Badanie to jest trudne do przeprowadzenia i stanowi bardziej narzędzie badawcze niż rutynowym testem diagnostyczny. Poniższy rysunek pokazuje BP u pacjenta z mioklonią czynnościową:

Ponad połowa pacjentów z mioklonią czynnościową opisuje objawy ostrzegawcze występujące przed niektórymi szarpnięciami. Mogą one trwać zaledwie kilka sekund, a czasem minut. Niektórzy pacjenci opisują rosnące poczucie napięcia, którego w jakiś sposób ruch mioklonii tymczasowo się pozbywa. Paradoksalnie więc zrywanie mięśniowe przynosi ulgę, ale nie oznacza to, że pacjent chce takich objawów doświadczać. Zrozumienie tego może być przydatne w leczeniu.

Jeśli występowanie objawów zwiastunowych akurat Ciebie nie dotyczy, nie zniechęcaj się powyższym akapitem. Takie zjawisko nie jest obecne u każdego pacjenta z mioklonią czynnościową.

Na czym polega leczenie?

Spróbuj zapoznać się z podstronami tej witryny dotyczącymi leczenia. Ponadto poniżej znajdziesz kilka informacji na ten temat.

Czy masz zaufanie do diagnozy?

Ważne jest, abyś czuł, że masz prawidłową diagnozę. Jeśli nie będziesz przekonany co do jej trafności, to trudno będzie zastosować w praktyce sugerowane tutaj techniki rehabilitacyjne.

Jeśli nie czujesz, że masz mioklonię czynnościową, a taka diagnoza została Ci przedstawiona, to warto, żebyś sprawdził/a, na jakiej podstawie ją postawiono. Powinieneś mieć niektóre z cech klinicznych opisanych powyżej. Jeśli tak, dlaczego nie masz zaufania do diagnozy, którą otrzymałeś?

Stres nie zawsze jest częścią ani czynnikiem wywołującym mioklonię czynnościową. W rzeczywistości jest ona często najbardziej zauważalna, gdy ludzie są zrelaksowani lub nie myślą o niczym szczególnym. Być może odrzuciłeś diagnozę, ponieważ lekarz zasugerował, że jest “związana ze stresem”? Jeśli tak było, to możliwe, że doszło do nieporozumienia. U wielu osób z dystonią czynnościową stres powoduje pojawienie się lub nasilenie objawów, ale nie jest to regułą. Tak więc to, czy byłeś zestresowany, czy nie, nie ma znaczenia dla diagnozy.

Celowane techniki

Leczenie mioklonii czynnościowej jest dość trudne. Zwykle problem trwa już od jakiegoś czasu i stał się “nawykiem”, który wpisał się niejako w funkcjonowanie organizmu. Warto jednak rozważyć następujące możliwości terapeutyczne.

Jeśli dostrzegasz jakieś zwiastuny nadchodzącego zrywania mięśniowego, spróbuj wykorzystać to na swoją korzyść. Używanie technik odwracania uwagi w fazie ostrzegawczej może odsunąć w czasie albo całkowicie wyeliminować szarpnięcie. Spójrz jakie techniki odwracania uwagi proponowane są dla osób z napadami dysocjacyjnymi, może okazać się, że będą pomocne również w Twoim przypadku. Czasem odwracanie uwagi od zrywań mięśniowych odsuwa je w czasie, ale następnie pojawiają się one w większej licznie i/lub nasileniu. Nie zniechęcaj się tym jednak. Może okazać się, że ostatecznie uda Ci się wyeliminować swój objaw w ten sposób

Czy spodziewasz się wystąpienia mioklonii w określonym czasie – na przykład, gdy kładziesz się spać w nocy lub jesteś w miejscu publicznym. Ludzki mózg potrafi działać tak, że ​​czasami, jeśli naprawdę oczekujemy, że coś się wydarzy, tak się staje, nawet jeśli tego nie chcemy. Nazywa się to „reakcją warunkową” i jest czymś dobrze opisanym i znanym psychologom. Spróbujesz rzucić wyzwanie tym myślom, być może zmieni to nasilenie i częstość Twoich objawów.

Leki- niestety, w przypadku mioklonii czynnościowych, często rozczarowują. Większość pacjentów próbuje leków takich jak klonazepam, ale bez powodzenia.

Hipnoza – czasami pod wpływem hipnozy mioklonie mogą ulec zmniejszeniu. Możesz spróbować nauczyć się technik autohipnozy, aby ćwiczyć w domu.

Niestety wielu pacjentów z czynnościowymi miokloniami stwierdza, że ​​ich problem utrzymuje się pomimo prób leczenia. Nie oznacza to jednak, że nie warto spróbować sobie pomóc. Już sama wiedza o tym, na czym polega i z czego wynika objaw, może zapewnić cenny spokój ducha.

Uwaga dotycząca łagodnych zrywań mięśniowych – są one czasami nazywane “łagodnymi fascykulacjami”.

Łagodne fascykulacje nie są zwykle uważane za zaburzenie czynnościowe, ale i mogą współistnieć z niektórymi objawami opisywanymi na tej stronie. Stąd wzmianka o nich w tym miejscu.

Większość ludzi ma od czasu do czasu małe szarpnięcia mięśniowe, zwłaszcza wokół oka lub w obrębie dłoni. Objawy te są tak powszechne, że doświadczanie ich od czasu do czasu uznawane jest za normę.

Niektórzy ludzie dochodzą do wniosku, że zrywania mięśniowe są u nich zbyt częste i wzmagają na sile, aż do momentu, gdy obejmują całe ciało i występują przez większość czasu. Może to prowadzić do zrozumiałego niepokoju o to, co jest przyczyną objawów, a to z kolei sprawia, że drgawki się nasilają.

Wiadomo, że uogólnione łagodne fascykulacje występują częściej u studentów medycyny i lekarzy, którzy po rozwinięciu tych objawów martwią się, że mogą mieć chorobę neuronu ruchowego (znaną w USA jako ALS).

W rzeczywistości, drgawki widoczne w tym stanie dotyczą całego włókna mięśniowego i różnią się od ruchów wijących, zwanych fascykulacjami, widocznych w chorobie neuronu ruchowego. Stan ten jest zatem nieco błędnie nazywany łagodną fascykulacją. Istnieją inne przyczyny uogólnionych drgawek mięśniowych, ale łagodna fascykulacja pozostaje najczęstszą klinicznie.

Podobnie jak w przypadku objawów czynnościowych, wiedza o tym zjawisku, może zredukować objawy.

Jest to artykuł napisany przez lekarza, który doświadczył łagodnych fascykulacji i niepokoju o zdrowie, które to objawy następnie ustąpiły w wyniku zastosowanego leczenia.