The website is currently under maintenance. We apologise for the inconvenience.
Pobierz aplikację FND Android Aapp IoS App
Linki do stron o FND Informacja zwrotna Przekaż darowiznę Język
  • Polski
Home / Objawy / FND Symptoms / Dystonia czynnościowa

Dystonia czynnościowa

Czym jest dystonia czynnościowa?

Pacjenci cierpiący na czynnościową dystonię najczęściej mają „zwinięte palce” lub zaciśniętą dłoń”.

Innym problemem spotykanym u tych osób jest przymusowe skierowanie stopy do wewnątrz i w dół.

Takie przymusowe pozycje ciała nazywane są czasem utrwaloną dystonią, ponieważ trudno jest pacjentowi samodzielnie je zmienić.

Zdjęcia przedstawione poniżej pokazują, jak mogą prezentować się takie przymusowe pozycje ciała.

Ustawienie ciała może trwać tylko przez pewien czas albo stanowić przewlekły problem.


Dlaczego pojawia się dystonia czynnościowa?

Każdy ma w głowie zakodowaną mapę swoje ciała. Dzięki niej potrafimy nawet bez użycia wzroku określić położenie poszczególnych części ciała.

Mówiąc ogólnie, w dystonii dochodzi o zaburzenia mapowania ciała w mózgu. Z tego powodu jest on przekonany, że nieprawidłowe ułożenie ciała, takie jak zwinięta w pięść dłoń lub wygięte palce, jest stanem prawidłowym i normalną postawą.

Wydaje się, że urazy mechaniczne, osłabienie kończyny lub zaburzenia w jej mobilności mogą powodować powstanie postaw dystonicznych w mechanizmie czynnościowym, poprzez zmianę mapy ciała, która zaprogramowana jest w mózgu. 

Wyzwaniem i celem leczenia jest przywrócenie w mózgu prawidłowego obrazu ciała i percepcji postaw, które ono przybiera.

Poniższy film pokazuje osobę z czynnościową dystonią stawu skokowego, Osoba ta poproszona została o zamknięcie oczu i opisanie pozycji swojej stopy. Z zamkniętymi oczami wydaje się jej, że stopa znajduje się w normalnej pozycji, chociaż z otwartymi oczami widzi, że zdecydowanie tak nie jest. To dostarcza pewnych dowodów na to, że mapa ciała zlokalizowana w mózgu jest błędna. Próba wyprostowania stopy daje mózgowi informację, że jest wykręcona na zewnątrz.

Współwystępowanie z zespołem złożonego bólu regionalnego 

Może dochodzić do nakładania się zespołu złożonego bólu regionalnego z dystonią czynnościową. Można przeczytać o tym więcej na osobnej stronie.

Czasem dystonia współistnieje ze złożonym zespołem bólu regionalnego (CRPS). Możesz przeczytać o tym na osobnej stronie.

W CRPS u pacjentów pojawia się ból kończyny, który nie ustępuje, a nawet nasila się długo po wygojeniu urazu.Dystonia czynnościowa jest jednym z powikłań CRPS.

Ból jest powszechny u pacjentów z dystonią czynnościową. Ale można też mieć cierpieć na dystonię czynnościową również bez bólu.

Jak stawiana jest diagnoza?

Rozpoznanie dystonii czynnościowej powinno być postawione przez lekarza, który ma doświadczenie w rozpoznawaniu zaburzeń ruchowych.

Dystonia czynnościowa często zaczyna się dość nagle, ale może również postępować stopniowo. Może to wynikać z jednej z następujących sytuacji:

Fizyczne uszkodzenie kończyny lub ból kończyny. Jak opisano powyżej: Dystonia czynnościowa może wystąpić jako część złożonego regionalnego zespołu bólowego

Rozwój dystonii 

silnie sugerowałaby dystonię czynnościową.

Czym różni się to od innych form dystonii?

Dystonia jest terminem neurologicznym określającym nieprawidłowy i uporczywy skurcz mięśni powodujący zmianę postawy.

Istnieje wiele postaci dystonii,  w tym kurcz pisarski, dystonia szyjna (czasami nazywana kręczem karku) i uogólniona dystonia. Dystonia może również występować jako objaw w chorobach neurologicznych.

Niektóre z tych rodzajów dystonii, takie jak kurcz pisarski, nie są związane z chorobą mózgu. Nasuwa się więc pytanie: dlaczego nie są one klasyfikowane jako zaburzenia czynnościowe?

Pierwszą rzeczą, na którą należy zwrócić uwagę, jest to, że zaburzenia czynnościowe są autentyczne i wiążą się z błędnym działaniem mózgu. Cechuje je jednak potencjał odwracalności. Tak więc dystonia czynnościowa, nawet jeśli pozornie utrwalona, może ustąpić pod wpływem hipnozy lub fizjoterapii, podczas gdy inne formy dystonii rzadko reagują na tego rodzaju leczenie.

W dodatku pacjenci z kurczem pisarskim nie mają innych objawów czynnościowych opisanych na tej stronie, podczas gdy pacjenci z dystonią czynnościową zazwyczaj prezentują złożony obraz kliniczny.

Faktem jest jednak, że dystonia czynnościowa jest dobrym przykładem tego, jak trudne, a może nawet niemożliwe, jest dzielenie problemów na te, w których istnieje “choroba” i te, w których jej nie ma.

Na czym polega leczenie?

Spójrz na części strony poświęcone leczeniu.

Czy wierzysz w swoją diagnozę?

Ważne jest, abyś czuł, że masz prawidłową diagnozę. Jeśli nie będziesz przekonany co do jej trafności, to trudno będzie zastosować w praktyce sugerowane tutaj techniki rehabilitacyjne.

Jeśli nie czujesz, że masz dystonię czynnościową, a taka diagnoza została Ci przedstawiona, to warto, żebyś sprawdził/a, na jakiej podstawie ją postawiono. Powinieneś mieć niektóre z cech klinicznych opisanych powyżej. Jeśli tak, dlaczego nie masz zaufania do diagnozy, którą otrzymałeś?

Stres nie zawsze jest częścią ani czynnikiem wywołującym dystonię czynnościową. W rzeczywistości dystonia czynnościowa jest często najbardziej zauważalna, gdy ludzie są zrelaksowani lub nie myślą o niczym szczególnym. Być może odrzuciłeś diagnozę, ponieważ lekarz zasugerował, że jest “związana ze stresem”? Jeśli tak było, to możliwe, że doszło do nieporozumienia. U wielu osób z dystonią czynnościową stres powoduje pojawienie się lub nasilenie objawów, ale nie jest to regułą. Tak więc to, czy byłeś zestresowany, czy nie, nie ma znaczenia dla diagnozy.

Techniki fizjoterapeutyczne

Wciąż uczymy się, jakie konkretne techniki są najbardziej pomocne w dystonii funkcjonalnej.

Ogólną zasadą jest, żeby próbować poruszać częścią ciała dotkniętą dystonia, ale czasem jest ona tak napięta, że nie jest to możliwe. 

Niektóre z poniższych technik mogą być pomocne:

Inne metody leczenia

Spójrz na strony dotyczące leczenia, aby dowiedzieć się więcej o konkretnych metodach, które mogą być dla Ciebie pomocne.